Finansal bağımsızlık ve özgürlük, günümüz dünyasında son derece kritik bir hedef haline geldi. Bu hedefe ulaşmanın ilk adımı, gelirinizi ve giderlerinizi anlayıp doğru bir şekilde yönetebilmektir. Dolayısıyla maaşınızın ne kadar olduğunu ve neden elinize geçen miktarın brüt maaşınızdan daha düşük olduğunu öğrenmek oldukça önemlidir. Brüt maaş ile net maaş arasındaki farkı kavrayarak, bütçe planlamanızı daha sağlam temellere oturtabilirsiniz. Ayrıca, brütten net maaşa geçişin ardındaki sistem hakkında bilgi edinerek, maaşınızdan hangi kesintilerin yapıldığını anlayabilirsiniz.
Brüt Maaşın Anlamı Nedir?
Brüt maaş, bir çalışanın herhangi bir vergi kesintisi yapılmadan hesaplanan, bir ay boyunca hak ettiği ücrettir. Ancak, bu maaş çalışana tam olarak ödenmez. Çalışan, vergi ödemeleri ve diğer kesintileri işveren aracılığıyla yatan maaş üzerinden yapmaz. İşveren, çalışanın brüt maaşından gerekli ödemeleri yaptıktan sonra kalan kısmı net maaş olarak çalışana verir. Brüt maaş hesaplama işlemi yapabilmek için öncelikle hangi kesintilerin ne kadar oranlarda olduğunu bilmek gereklidir. Bu kesintileri ve ödemeleri topladığınızda aylık brüt maaşınızı bulabilirsiniz. Aslında, çalışanın yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi için yapılan bu kesintiler, hak edilen ücretin tamamıdır.
Net Maaş Nedir?
Net maaş, bir çalışanın bir ay sonunda eline geçen toplam para miktarını ifade eder. Brüt maaştan tüm kesintiler yapıldıktan sonra kalan miktar olarak bilinir. Net maaş, asgari geçim indirimi dahil edilmeden hesaplanır. Eğer işveren asgari geçim indirimi sağlıyorsa, bu indirim net maaşın üzerine eklenmelidir.
Net maaş ayrıca fazla mesai ücretlerini de içermez. İşverenler, fazla mesai ücretlerini de net maaşın üzerine ekleyerek ödeme yaparlar. Banka hesabınıza yatan ve harcamalarınızı karşılamak için kullandığınız miktar, iş sözleşmenizde anlaştığınız asıl maaş miktarıdır. Bu nedenle finansal planlamada net maaşı dikkate almanız önemlidir.
Brüt Maaştan Yapılan Kesintiler Nelerdir?
İşverenler, çalışanların yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi gereğiyle brüt maaştan bazı kesintiler yapmak zorundadır. Bu kesintiler şunlarını içerir:
- SGK Primi: Yaşlılık aylığı alabilmesi için ödenen bir teminattır.
- İşsizlik Primi: İşverenin kontrolü dışında işten çıkarılan çalışanların işsizlik ödeneği alabilmesi için ödenen primdir.
- Gelir Vergisi: Kazanılan gelirin toplamından devlete ödenen vergidir.
- Damga Vergisi: Sözleşme ve anlaşmalardan kaynaklanan ve devlete ödenen vergidir. Bu kesintilerin oranları, çalışanın aldığı maaş miktarına göre değişiklik gösterir. Maaş arttıkça, çalışandan kesilen vergilerin oranı da artar. Asgari ücret alan bir çalışandan gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaz.
Net Maaş Hesaplama Nasıl Yapılır?
Asgari ücret alan bir çalışan için net maaş hesaplaması şu şekildedir: Brüt asgari ücret – (%14 SGK primi + %1 işsizlik sigortası primi) = Net asgari ücret Asgari ücretin üzerinde maaş alan çalışanlar için net maaş hesaplama yöntemi şu şekildedir: Aylık brüt ücret – (%14 SGK primi + %1 işsizlik sigortası primi + %15 hesaplanan gelir vergisi – gelir vergisi istisnası + damga vergisi – damga vergisi istisnası) = Net maaş Gelir vergisi, çalışanın yıllık kazancı 70 bin TL’ye kadar olduğunda %15 oranında hesaplanır. Bu tutarı aştıkça, %20, %27 ve %35 gibi belirlenen oranlarla kesinti yapılır. Maaştan yapılan gelir ve damga vergisi kesintilerinde istisna tutarları dikkate alınarak geriye kalan miktar hesaplanır.
İlgili Bağlantılar;
Vergi Dilimleri ve Gelir Optimizasyonu: İşte Bilmeniz Gerekenler
Temmuz 2023 KYK bursları ne kadar oldu?
Ekonomi Haberleri
Süper Bono Yorumları ve Geleceği
